Muhammed Atta
Muhammed Atta | |
|---|---|
 Muhammed Atta | |
| Doğum | Mohamed Mohamed el-Amir Awad el-Sayed Atta 1 Eylül 1968 Kafrü'ş-Şeyh, Mısır |
| Ölüm | 11 Eylül 2001 (33 yaşında) Manhattan, New York, ABD |
| Ölüm sebebi | Uçak çarpması, intihar saldırısı |
| Milliyet | Mısırlı |
| Eğitim | Kahire Üniversitesi ve Hamburg Teknoloji Üniversitesi |
| Organizasyon | El-Kaide |
| Tanınma nedeni | American Airlines'ın 11 sefer sayılı uçuşu korsan pilotu olarak 11 Eylül saldırılarının elebaşı |
| Boy | 1,73 m (5 ft 8 in) |
Muhammed Muhammed el-Emir Avvad el-Seyid Atta (Arapça: محمد محمد الأمير عوض السيد عطا; Eylül 1968 - 11 Eylül 2001), El-Kaide'den Mısırlı bir terörist korsandı. İdeolojik olarak bir ümmetçi olan kendisi, 11 Eylül saldırılarının elebaşıydı ve koordineli intihar saldırılarının bir parçası olarak Dünya Ticaret Merkezi'nin Kuzey Kulesi'ne çarptığı American Airlines'ın 11 sefer sayılı uçuşunun korsan pilotu olarak görev yapmıştı. 33 yaşındaki Atta, saldırıya katılan 19 hava korsanının en yaşlısıydı.
Mısır'da doğup büyüyen Muhammed Atta, Kahire Üniversitesi'nde mimarlık okudu, 1990'da mezun oldu ve Almanya'da Hamburg Teknoloji Üniversitesi'nde yüksek lisans eğitimine devam etti. Atta, Hamburg'da Kudüs Camii ile ilgilendi ve burada Mervan eş-Şehhi, Remzi bin eş-Şeybe ve Ziyad Cerrah ile tanıştı ve birlikte Hamburg hücresini oluşturdu. Atta bir süreliğine Almanya'dan kayboldu, 1995'te hacca gitti ama aynı zamanda 1999 sonlarından 2000 başlarına kadar Usame bin Ladin ve Afganistan'daki diğer üst düzey El Kaide liderleriyle de görüştü. Atta ve diğer Hamburg hücre üyeleri bin Ladin ve Halid Şeyh Muhammed tarafından, ABD'de bir "uçak operasyonu" için işe alındı.
Atta, Şubat 2000'de Hamburg'a döndü ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki uçuş eğitimi hakkında bilgi almaya başladı; kendisi, Cerrah ve eş-Şehhi, Haziran ayında uçakların nasıl pilotlanacağını öğrenmek için buraya geldi ve Kasım ayında aletli derecelendirmeler aldı. Mayıs 2001'den başlayarak Atta, rolü korsan pilotların kontrolü ele geçirmesini sağlamak için yolcuları ve mürettebatı bastırmak olan "güçlü" korsanların gelişine yardım etti. Atta, temmuz ayında komployu sonuçlandırmak üzere bin eş-Şeybe ile görüşmek üzere İspanya'ya gitti, ardından ağustos ayında saldırıların nasıl gerçekleştirilebileceğini ayrıntılı olarak belirlemek için "gözetleme" uçuşlarında yolcu olarak seyahat etti.
11 Eylül 2001 sabahı Atta ve ekibi, Atta'nın 1. Dünya Ticaret Merkezi'ne (Kuzey Kulesi) çarptığı American Airlines'ın 11 sefer sayılı uçuşuna bindi ve onu kaçırdı. Çarpışma, ardından çıkan yangın ve ardından kulenin çökmesi sonucu 1.600'den fazla insan öldü; bu da onu tüm zamanların en ölümcül hava kazasının yanı sıra tüm zamanların en ölümcül terör saldırısından da sorumlu kıldı.
Takma Adları
[değiştir | kaynağı değiştir]Muhammed Atta, belgelerde ismini "Mehan Atta", "Mohammad El Amir", "Muhammed Atta", "Mohamed El Sayed", "Mohamed Elsayed", "Muhammad al-Amir", "Awag Al Seyyid Atta" ve "Awad Al Sayad" kullanarak değiştirmişti. Almanya'da adını "Mohamed el-Amir Awad el-Sayed Atta" olarak tescil ettirdi ve Hamburg Teknoloji Üniversitesi'nde Mohamed el-Amir adını aldı. Atta, 1996 yılında yazdığı vasiyetinde adını "Mohamed Elamir Awad Elsayed'in oğlu Muhammed" olarak veriyor. El Kaide tarafından Abd al-Rahman al-Misri olarak biliniyordu. Atta ayrıca bazen Mısırlı, bazen de Birleşik Arap Emirlikleri'nden olduğunu söyleyerek farklı milletlerden olduğunu iddia etti.
Erken Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Atta, 1 Eylül 1968'de Mısır'ın Nil Deltası bölgesinde (o zamanlar Birleşik Arap Cumhuriyeti'nin bir parçası olan) Kafr el-Sheikh'te doğdu. Babası Muhammed el-Amir Awad el-Sayed Atta, hem medeni hukuk hem de şeriat eğitimi almış bir avukattı. Annesi Buthayna Muhammed Mustafa Shiraqi, çiftçilik ve ticaretle uğraşan varlıklı bir aileden geliyordu ve kendisi de eğitimliydi. Buthayna ve Muhammed, 14 yaşındayken görücü usulüyle evlendiler. Ailenin baba tarafından çok az akrabası vardı ve Buthayna'nın ailesiyle mesafeli duruyorlardı. Kayınvalidesi, Atta'nın babasını "sert, katı ve özel" olarak nitelendirirken, komşular aileyi münzevi olarak görüyordu. Atta çocukları arasındaki tek oğuldu; biri tıp doktoru, diğeri profesör olan, hem iyi eğitimli hem de kariyerlerinde başarılı iki ablası vardı.
Atta on yaşındayken ailesi, Kahire'nin şehir merkezine yakın Abdeen mahallesine taşındı. Aileyi her zaman izole eden babası, genç Atta'nın mahalledeki diğer çocuklarla arkadaşlık kurmasını yasakladı. Yapacak başka pek bir şeyi olmadığı için çoğunlukla evde çalışıyordu ve okulda kolayca başarılı oluyordu. 1985 yılında Atta, Kahire Üniversitesi'ne kaydoldu ve çalışmalarını mühendislik üzerine yoğunlaştırdı. En yüksek puanı alan öğrenciler arasındaydı; son yılında özel bir mimarlık programına kabul edildi. 1990 yılında mimarlık diplomasıyla mezun olduktan sonra Mühendisler Sendikası'na katıldı. Daha sonra birkaç ay Kahire'deki Kentsel Gelişim Merkezi'nde çalıştı ve burada çeşitli inşaat projelerine katıldı ve çeşitli mimari görevler üstlendi. Yine 1990 yılında Atta'nın ailesi Mısır'ın Gize kentindeki bir apartmanın on birinci katına taşındı.
Atta, aynı yıl Almanya'dan döndükten sonra 1999 sonlarında babası ve ailesinin Kahire'de sıraladığı bir kadınla nişanlandı. Evlilik hiçbir zaman gerçekleşmemiş olsa da Atta'nın babası birbirlerinden hoşlandıklarını söylemiştir.
Almanya'daki Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Atta, Kahire Üniversitesi'nden yüksek lisans programı için yetersiz notlarla mezun oldu. Babasının yüksek lisans eğitimi için yurt dışına gitmesi konusunda ısrar etmesi üzerine Atta, bu amaçla Kahire'deki Goethe Enstitüsü'ta Almanca eğitim veren bir programa girdi. 1992'de babası, Mısır'ın başkentini ziyaret eden bir Alman çifte kulak misafiri oldu. Çift, akşam yemeğinde bir değişim programı yürüttüklerini açıklayarak Atta'yı eğitimine Almanya'da devam etmesi için davet etti; ayrıca ona şehirdeki evlerinde oda ve yemek teklif ettiler. Atta kabul etti ve iki hafta sonra, Temmuz ayında Almanya'ya geldi.
Almanya'da Hamburg Teknoloji Üniversitesi'nde şehir planlama yüksek lisans programına kaydoldu. Atta başlangıçta iki lise öğretmeniyle yaşıyordu; ancak sonunda onun dar görüşlülüğünün ve içe dönük kişiliğinin kendilerine fazla geldiğini fark ettiler. Atta, en katı İslâmî beslenme kurallarına uymaya, en muhafazakar camilere gitmeye, nadiren sosyalleşmeye ve çiftin küçük bir çocuğu olan evli olmayan kızını küçümsemeye başladı. Altı ay sonra ondan gitmesini istediler.
1993'ün başlarında Atta, iki oda arkadaşıyla birlikte Centrumshaus'taki üniversite evine taşınmıştı ve 1998 yılına kadar orada kalmıştı. O dönemde oda arkadaşları ona kızmaya başladı. Nadiren banyo yapıyordu ve onlar onun "tam, neredeyse saldırgan dar görüşlülüğüne" dayanamıyorlardı. O kadar içine kapanıktı ki, basit selamlaşmalara bile çoğu zaman suskunlukla tepki verirdi.
Akademik Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Atta, Hamburg Teknoloji Üniversitesi'nde Orta Doğu konusunda uzmanlaşmış bölüm başkanı Dittmar Machule'nin rehberliğinde çalıştı. Atta modern gelişmeye karşıydı. Buna Kahire'de ve bölgedeki diğer antik kentlerde yüksek binaların inşası da dahildi. 60'lı ve 70'li yıllarda inşa edilen kasvetli ve kişiliksiz apartman bloklarının eski mahallelerin güzelliğini bozduğuna ve sakinlerinin mahremiyetini ve onurunu elinden aldığına inanıyordu. Atta'nın ailesi 1990 yılında bir apartman blokuna taşındı; ona göre bu, "Mısır'ın gelişigüzel modernleşme girişimlerinin ve Batı'yı utanmazca kucaklamasının pejmürde bir simgesiydi." Atta, tezi için Suriye'nin eski şehri Halep'e yoğunlaştı. Arap ve modern uygarlık arasındaki genel çatışma temasıyla bağlantılı olarak kentsel peyzajın tarihini araştırdı. Yeni çıkmış gökdelenlerin ve diğer modernleştirici projelerin, ortak caddeleri kapatarak ve ufuk çizgisini değiştirerek toplulukların dokusunu nasıl bozduğunu eleştirdi.
Atta'nın profesörü Dittmar Machule, onu 1994 yılında Halep'e yapılan bir arkeolojik keşif gezisine götürdü. Davet üç günlük bir ziyaret içindi ancak Atta Ağustos ayında birkaç hafta kaldı ve Aralık ayında Halep'i tekrar ziyaret etti. Suriye'deyken şehirdeki bir planlama bürosunda çalışan Filistinli genç kadın Amal ile tanıştı. Atta ile seyahat eden Volker Hauth, Amal'ı "çekici ve kendine güvenen biri olarak tanımladı. Müslüman geleneklerine uyuyordu, otobüslerde erkeklerle yakın fiziksel temasta bulunmamak için ofise gidip gelirken taksilere biniyordu. Ama aynı zamanda onun da olduğu söylendi." Atta ve Amal birbirlerine ilgi duyuyor gibi görünüyorlardı, ancak Atta çok geçmeden "onun oldukça farklı bir yönelime sahip olduğuna ve genç hanımın özgürleşmesinin uymadığına" karar verdi. Atta'nın aşka en yakın şeyin onun olduğunu gönülsüzce fark etti.
1995 ortalarında, Carl Duisberg Topluluğu'nun bağışıyla, diğer öğrenciler Volker Hauth ve Ralph Bodenstein'la birlikte Kahire'de üç ay kaldı. Akademik ekip, hükûmetin turizm için yeniden düzenlemeyi üstlendiği Tarihi Kahire'nin eski mahallesindeki yeniden kalkınmanın etkilerini araştırdı. Hauth ve Bodenstein Almanya'ya uçtuktan sonra Atta, ailesiyle birlikte bir süre Kahire'de kaldı.
Atta, Hamburg'dayken, 1992'den başlayarak şehir planlama firması Plankontor'da yarı zamanlı bir iş de dahil olmak üzere çeşitli pozisyonlarda bulundu. Ancak 1997 yılında firmadan ayrıldı çünkü firmanın işleri geriledi ve bir CAD sistemi satın aldıktan sonra "teknik ressamlığına ihtiyaç duyulmadı". Atta, gelirini desteklemek için yaptığı diğer ufak tefek işlerin yanı sıra bazen bir temizlik şirketinde çalışıyordu, bazen de araba alıp satıyordu. Atta, Hamburg'daki eğitimini bitirdiğinden beri doğduğu şehre dönme arzusunu beslemişti, ancak Kahire'de iş olanaklarının azlığı ve ailesinin geleneksel kayırmacılıktan yararlanacak "doğru bağlantılara" sahip olmaması onu engelledi. Dahası, Mısır hükûmeti çok sayıda siyasi eylemciyi hapse attıktan sonra, sosyal ve siyasi inançları bu şekilde olduğundan, Mısır hükûmetinin kendisini de hedef almayacağına güvenmemesi gerektiğini biliyordu.
Dinî Coşkusu ve Hamburg Hücresi
[değiştir | kaynağı değiştir]1992'de Hamburg'a geldikten sonra Atta, dinî açıdan daha fanatik hâle geldi ve camiye daha düzenli bir şekilde gitmeye başladı. Almanya'daki arkadaşları onu dinî inançların ve siyasi güdülerin eşit derecede etkili olduğu zeki bir adam olarak tanımladı. Orta Doğu'daki İslam ülkelerine yönelik politikası nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri'ne' karşı öfke ve kızgınlık besliyordu; öfkesini özellikle Oslo Anlaşmaları ve Körfez Savaşı kadar alevlendiren hiçbir şey yoktu. Ayrıca, kendi memleketi Mısır'daki gücü kendileri için biriktirdiğine inandığı seçkinlere ve muhalif Müslüman Kardeşler'e baskı yapan Mısır hükûmetine de kızgın ve kırgındı. Atta antisemitist biriydi ve Yahudilerin dünyanın medyasını, mali ve siyasi kurumlarını New York'tan kontrol ettiğine inanıyordu. Bu inançlar Infinite Reach Operasyonu sırasında daha da güçlüydü; çünkü Monica Lewinsky'nin, daha sonra Hamburg hücresinin oluşturulmasında önemli bir rol oynayacak olan Filistin'e yardım etme konusunda Amerikan başkanı Bill Clinton'ı etkileyen bir Yahudi ajanı olduğuna inanıyordu.
1 Ağustos 1995'te Atta, üç aylık eğitim için Mısır'a döndü. Bu yolculuktan önce kendisini dindar bir Müslüman olarak göstermek ve aynı zamanda siyasi bir jest yapmak için sakal bırakmıştı. Atta, kısa bir süre sonra Mekke'ye yapılan hac ziyaretine katılmak için 31 Ekim 1995'te Hamburg'a döndü.
Hamburg'da Atta, Sünni İslam'ın "sert, tavizsiz köktenci ve son derece militan" versiyonuna bağlı olan Kudüs Camii'ye yoğun bir ilgi duydu. Camide tanıdıklar edindi, bunlardan bazıları ara sıra onu Centrumshaus'ta ziyaret etti. Ayrıca hem camide hem de Harburg bölgesi yakınındaki bir Türk camisinde ders vermeye başladı. Atta ayrıca Ahmed Maklat ve Mounir El Motassadeq'in de katıldığı bir dua grubu kurdu ve yönetti. Remzi bin eş-Şeybe de oradaydı, ara sıra dersler veriyordu ve Atta'nın arkadaşı olmuştu.
11 Nisan 1996'da Atta, camide son vasiyetini ve vasiyetini imzalayarak Müslüman inançlarını resmen ilan etti ve cenazesine ilişkin 18 talimat verdi. Bu, İsrail'in, Atta'yı çok kızdıracak şekilde, Gazap Üzümleri Operasyonu'nda Lübnan'a saldırdığı gündü; Onun yanıtı "hayatını sunarak" vasiyetnameyi imzalamaktı. Son vasiyetindeki ve vasiyetindeki talimatlar, hem Sünni cenaze uygulamalarını hem de Selefiliğin insanlardan "ağlamamalarını" ve genel olarak duygu göstermekten kaçınmalarını istemek gibi daha püriten taleplerini yansıtıyor. Vasiyetname el-Mutassadık ve camide bulunan ikinci bir kişi tarafından imzalandı.
Atta, 1997 yazında Plankontor'dan ayrıldıktan sonra tekrar ortadan kayboldu ve 1998 yılına kadar geri dönmedi. Tezinde hiçbir ilerleme kaydedememişti. Atta, lisansüstü danışmanı Machule'ü aradı ve evdeki aile sorunlarından bahsederek şöyle dedi: "Lütfen anlayın, bu konu hakkında konuşmak istemiyorum. Üç aylığına Hamburg'a döneceğim" dedi. İlk ziyaretinden sadece 18 ay sonra tekrar Mekke'ye hacca gittiğini söyledi. Bu iddiaya itiraz edildi; Amerikalı gazeteci Terry McDermott, bir kişinin ilk hac ziyaretinden bu kadar kısa süre sonra hacca gitmesinin ve orada üç ay (Hac'ın gerektirdiğinden daha fazla) kalmasının alışılmadık bir durum olduğunu savundu. Atta geri döndüğünde pasaportunun kaybolduğunu iddia etti ve yeni bir pasaport için başvuruda bulundu. Bu, Afganistan gibi yerlere seyahat kanıtlarını silmek için yaygın bir taktiktir. Birkaç ay boyunca ortadan kaybolduktan sonra 1998 baharında geri döndüğünde kalın, uzun bir sakal bırakmıştı ve onu tanıyanlara eskisinden "daha ciddi ve soğuk görünüyordu".
1998 ortalarında Atta artık Centrumshaus'ta üniversite konaklamasına uygun değildi. Atta, Bahaji ve Remzi, sözde Beytü'l-Ensar adını verdikleri Hamburg'daki bir apartman dairesine taşındılar. 1999'un başlarında Atta tezini tamamladı ve Ağustos 1999'da tezini resmen savundu.
1998'in ortalarında Atta, Şehhi, bin el-Şibh ve Belfas ile birlikte bir depoda bilgisayarları nakliye için kasalara paketleyerek çalıştı. Hamburg grubu Wilhelmsburg'da uzun süre kalmadı. Ertesi kış, Harburg ilçesinde, Hamburg Teknoloji Üniversitesi'nin yakınındaki Marienstrasse 54 adresindeki bir daireye taşındılar ve burada kaydoldular. Hamburg hücresi burada gelişti ve daha çok bir grup olarak hareket etti. Amerikan karşıtı duygularını tartışmak ve olası saldırıları planlamak için haftada üç veya dört kez buluşuyorlardı. Korsan Mervan eş-Şehhi, Zakariya Essabar ve diğerleri de dahil olmak üzere birçok El-Kaide üyesi çeşitli zamanlarda bu dairede yaşıyordu.
1999'un sonlarında Atta, Şehhi, Jarrah, Bahaji ve bin el-Shibh, Ruslara karşı savaşmak için Çeçenya'ya gitmeye karar verdiler, ancak son dakikada Halid el-Masri ve Muhammed Veled Salahi tarafından planlarını değiştirmeye ikna edildiler. Bunun yerine Kasım ayının sonlarında iki haftalık bir süre boyunca Afganistan'a gittiler. 29 Kasım 1999'da Muhammed Atta, Türk Hava Yolları'nın TK1662 sefer sayılı uçağına binerek Hamburg'dan İstanbul'a gitti ve burada TK1056 sefer sayılı uçuşla Karaçi, Pakistan'a geçti. Geldikten sonra El-Kaide lideri Muhammed Atıf tarafından "uçak operasyonu" planına uygun adaylar olarak seçildiler. Hepsi iyi eğitimliydi, Batı toplumunda yaşama deneyimine sahiptiler, ayrıca biraz İngilizce de biliyorlardı ve vize alabilecek durumdaydılar. Bin el-Şibh gelmeden önce bile Atta, Şehhi ve Jarrah, Usame bin Ladin'in kendileriyle buluşmayı beklediği Kandehar'daki evinin yakınındaki Ghamdi Evi'ne gönderildi. Bin Ladin onlardan sadakat sözü vermelerini ve intihar görevlerine katılmalarını istedi; Atta ve diğer üç Hamburglu da bunu kabul etti. Bin Ladin onları görev hakkında genel bir bilgi edinmek için Atef'e gönderdi ve ardından ayrıntıları gözden geçirmek için Halid Şeyh Muhammed'i görmeye Karaçi'ye gönderildiler.
Alman müfettişler, Ellerinde Muhammed Atta'nın 1999'un sonlarından 2000'in başlarına kadar Afganistan'daki El-Kaide kamplarında eğitim aldığına dair kanıtlar bulunduğunu söyledi. Afganistan eğitiminin zamanlaması, kıdemli bir müfettiş tarafından 23 Ağustos 2002'de belirlendi. Soruşturmacı Klaus Ulrich Kersten, Almanya'nın federal suçla mücadele kurumu Bundeskriminalamt'ın yöneticisiydi. Atta ve diğer iki pilotun Afganistan'da olduğuna dair ilk resmî onayı sağladı ve ayrıca eğitimin ilk tarihlerini de verdi. Kersten, teşkilatın Wiesbaden'deki genel merkezinde yaptığı bir röportajda, Atta'nın 1999 sonlarından 2000 başlarına kadar Afganistan'da olduğunu ve Atta'nın Usame bin Ladin ile orada buluştuğuna dair kanıtların bulunduğunu söyledi.
Ekim 2006'da bir video ortaya çıktı. Videonun ilk bölümü 8 Ocak 2000'de Tarnak Çiftliği'nde Bin Ladin'i gösteriyordu. İkinci bölüm ise on gün sonra 18 Ocak'ta Atta ve Ziyad Cerrah'ın vasiyetnamelerini birlikte okuduğunu gösteriyordu. Dönüş yolculuğunda Atta, 24 Şubat 2000'de Karaçi'den TK1057 uçağıyla İstanbul'a gitti ve burada TK1661 sefer sayılı uçuşu ile Hamburg'a geçti. Almanya'ya döndükten hemen sonra Atta, eş-Şehhi ve Cerrah, muhtemelen Afganistan'a seyahat vizelerini atmak için pasaportlarının çalındığını bildirdi.
Amerika Birleşik Devletleri'nde
[değiştir | kaynağı değiştir]22 Mart 2000'de Atta, Florida'daki Lakeland Akademisi'ne bir e-posta gönderdiğinde hâlâ Almanya'daydı. Uçuş eğitimiyle ilgili soru sordu: "Sayın efendim, biz farklı Arap ülkelerinden gelen küçük bir grup genç adamız. Bir süredir eğitim amacıyla Almanya'da yaşıyoruz. Profesyonel havayolu pilotlarının kariyerine yönelik eğitimlere başlamak istiyoruz. Bu alanda henüz bir bilgimiz yok ancak yoğun bir eğitim programına (ATP'ye kadar ve daha sonra daha yüksek) geçmeye hazırız." Atta, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki diğer uçuş eğitimi okullarına 50-60 benzer e-posta gönderdi.
17 Mayıs'ta Atta Amerika Birleşik Devletleri vizesine başvurdu. Ertesi gün Berlin'deki ABD büyükelçiliğinden beş yıllık B-1/B-2 (turist/iş) vizesi aldı. Atta yaklaşık beş yıldır Almanya'da yaşıyordu ve aynı zamanda "güçlü bir öğrenci geçmişine" sahipti. Bu nedenle kendisine olumlu davranıldı ve incelenmedi. Atta, vizesini aldıktan sonra 2 Haziran'da Hamburg'dan Prag'a giden bir otobüse bindi ve ertesi gün Amerika Birleşik Devletleri'ne gitmeden önce geceyi orada geçirdi. Bin el-Şibh daha sonra Atta'nın daha önce geldiği Hamburg yerine Prag'dan uçmasının operasyonel güvenliğe katkı sağlayacağına inandıklarını açıkladı. Aynı şekilde Şehhi de farklı bir yerden, Brüksel üzerinden seyahat etmişti.
6 Haziran 2002'de ABC'nin World News Tonight programı, Güney Florida'daki ABD Tarım Bakanlığı'nın eski kredi memuru Johnelle Bryant ile Muhammed Atta ile karşılaşmasını anlatan bir röportaj yayınladı. Bu karşılaşma, Atta'nın Amerika Birleşik Devletleri'ne resmî giriş tarihinden önce, "2000 yılının Nisan ayının üçüncü haftası ile Mayıs ayının üçüncü haftası arasında" gerçekleşti. Bryant'a göre Atta, bir ekin tozlayıcının satın alınmasını finanse etmek istiyordu. ABC'nin World News Tonight programına konuşan Bryant, "Çift motorlu, altı yolculu bir uçağı finanse etmek ve koltukları kaldırmak istiyordu" dedi. Adını ATTA olarak yazmasını, aslen Mısırlı olduğunu ancak Afganistan'a taşındığını, mühendis olduğunu ve hayalinin uçuş okuluna gitmek olduğunu ısrarla belirtti. Pentagon ve Beyaz Saray'ı sordu. Dünya Ticaret Merkezi'ni ziyaret etmek istediğini söyledi ve Bryant'a oradaki güvenliği sordu. El-Kaide'den bahsetti ve örgütün "Amerikalıların üyeliklerinden yararlanabileceğini" söyledi. Usame bin Ladin'den bahsetti ve "bu adam bir gün dünyanın en büyük lideri olarak bilinecek" dedi. Bryant, "gazetede çıkan resim tam olarak bu adamın neye benzediğini gösteriyor" dedi. Bryant, haberlerde Atta'yı tanıdıktan sonra yetkililerle temasa geçti. Emniyet yetkilileri Bryant'ın yalan makinesi sınavını geçtiğini söyledi.
Resmî raporlara göre Atta, Prag'dan Newark Uluslararası Havalimanı'na uçtu ve 3 Haziran 2000'de geldi. O ay, Atta ve Şehhi kısa süreli olarak New York'daki otellerde kaldılar ve odalar kiraladılar. Cerrah, uçağı Newark, New Jersey'e indikten sonra 27 Haziran 2000'de Amerika Birleşik Devletleri'ne ulaşmıştı ve Cerrah, Şehhi ve Atta ile birlikte ABD'deki farklı uçuş okullarını aramaya karar vermişti. Uçuş okulları hakkında bilgi almaya devam ettiler ve 3 Temmuz 2000'de ziyaret ettikleri Norman, Oklahoma'daki Havacı Uçuş Okulu da dahil olmak üzere bazılarını kişisel olarak ziyaret ettiler. Günler sonra Şehhi, Cerrah ve Atta kendilerini Venedik, Florida'da buldular. Atta ve Şehhi, SunTrust Bank'ta hesap açtılar ve Halid Şeyh Muhammed'in Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki yeğeni Ali Abdülaziz Ali'den banka havaleleri aldılar. 6 Temmuz 2000'de Atta, Cerrah ve Şehhi, Hızlandırılmış Pilot Programına dahil oldukları Venedik'teki Huffman Aviation'a kaydoldular. Atta ve Şehhi Florida'ya vardıklarında, başlangıçta Huffman'ın muhasebecisi ve karısıyla birlikte evlerinin boş bir odasında kaldılar. Bir hafta sonra kaba davrandıkları için ayrılmaları istendi. Atta ve Şehhi daha sonra Nokomis'te yakınlardaki küçük bir eve taşındılar ve burada altı ay kaldılar.
Atta, 6 Temmuz 2000'de uçuş eğitimine başladı ve neredeyse her gün eğitime devam etti. Temmuz ayının sonunda hem Atta hem de Şehhi yalnız uçuşlar yaptı. Atta, Eylül ayında özel pilot sertifikasını aldı ve ardından o ve Şehhi, uçuş okullarını değiştirmeye karar verdi. Her ikisi de Sarasota'daki Jones Aviation'a kaydoldu ve kısa bir süre orada eğitim aldı. Talimatları takip etmekte sorun yaşadılar ve her ikisi de 1. Aşama sınavında başarısız olduklarında çok üzüldüler. Çok motorlu uçakları sordular ve eğitmene "ABD'deki eğitimlerini tamamladıktan sonra ülkelerinde kendilerini bekleyen bir iş olduğu için hızlı hareket etmek istediklerini" söylediler. Ekim ortasında Atta ve Şehhi, eğitime devam etmek için Huffman Aviation'a döndü. Atta, Kasım 2000'de aletli uçuş lisansını ve ardından Aralık ayında Federal Havacılık İdaresi'nden ticari pilot lisansını aldı.
Atta, solo uçuşlar ve simülatör süresini içeren uçuş eğitimleriyle devam etti. 22 Aralık'ta Atta ve Şehhi, McDonnell Douglas DC-9 ve Boeing 737-300 modelleri için büyük jet ve simülatör eğitimi için Eagle International'a başvuruda bulundu. 26 Aralık'ta Atta ve Şehhi, motor kapandıktan sonra kiraladıkları Piper Cherokee için Miami Uluslararası Havalimanı'nın taksi yolunda bir çekiciye ihtiyaç duydu. 29 ve 30 Aralık tarihlerinde Opa-locka Havalimanı'na giden Atta ve Marwan, Boeing 727 simülatörü üzerinde pratik yaptılar ve 31 Aralık'ta Pan Am International'dan Boeing 767 simülatör eğitimi aldılar. Atta, Kasım ve Aralık 2000'de Batavia, Ohio'daki Sporty's Pilot Shop'tan posta siparişi yoluyla Boeing 747-200, Boeing 757-200, Airbus A320 ve Boeing 767-300ER modelleri için kokpit videoları satın aldı.
Atta'nın cep telefonundaki kayıtlar, 2 Ocak 2001'de, Şehhi'nin ülkeye uçmasından hemen önce Washington'daki Fas büyükelçiliğini aradığını gösteriyor. Atta, iki gün sonra, 4 Ocak'ta bin el-Şibh ile koordinasyon sağlamak için İspanya'ya uçtu ve 10 Ocak'ta Amerika Birleşik Devletleri'ne döndü. Daha sonra Lawrenceville, Georgia'ya gitti ve burada Şehhi ile birlikte LA Fitness Sağlık Kulübü'nü ziyaret etti. Bu süre zarfında Atta, Lawrenceville'deki Briscoe Field'dan bir pilotla uçtu ve Atta ve pilot veya Şehhi, Atlanta bölgesi çevresinde uçtu.
11 Nisan'da Atta ve Şehhi, 10001 Atlantic Blvd, Apt. adresinde bir daire kiraladılar. 122'yi Coral Springs, Florida'da ayda 840 dolara çalıştırdı ve güçlü korsanlarının gelişine yardım etti. 16 Nisan'da Atta'ya geçerli bir ehliyet sahibi olmadığı için ceza verildi ve o da ehliyet almak için adımlar atmaya başladı. 2 Mayıs'ta Atta, Florida'nın Lauderdale Lakes kentinde ehliyetini aldı. Atta, Amerika Birleşik Devletleri'ndeyken kırmızı bir 1989 Pontiac Grand Prix'ine sahipti.
27 Haziran'da Atta, Fort Lauderdale'den Boston, Massachusetts'e uçtu ve burada bir gün geçirdi, ardından kısa bir süreliğine San Francisco'ya, oradan da Las Vegas'a devam etti. 28 Haziran'da Atta, diğer üç pilotla görüşmek üzere Las Vegas'taki McCarran Uluslararası Havaalanına geldi. Alamo Rent A Car acentesinden bir Chevrolet Malibu kiraladı. O gece nerede kaldığı bilinmiyor ama ayın 29'unda 1150 Güney Las Vegas Bulvarı'ndaki Econo Lodge'a kaydoldu. Burada indirimli olarak American Automobile Association üyeliğini sundu ve gecelik oda başına 49,50 dolar nakit ödedi. Las Vegas gezisi sırasında Florida'nın Delray Beach kentindeki Select Photo mağazasından kiraladığı bir video kamerayı kullandığı düşünülüyor.
FBI ajanı Elie Assaad, 2001'in başlarında El-Kaide kaçağı Adnan Shukrijumah ile birlikte görüldüğü iddia edilen Atta'dan şüphelenmeye başladı.
Temmuz 2001'de İspanya'da Düzenlenen Zirve
[değiştir | kaynağı değiştir]Temmuz 2001'de Atta, bin el-Şibh ile son kez görüşmek üzere tekrar İspanya'ya gitti. 7 Temmuz 2001'de Atta, Swissair'in 117 sefer sayılı uçuşuyla Miami'den Zürih'e uçtu ve orada mola verdi. 8 Temmuz'da Atta'nın ATM'den 1700 İsviçre frangı çektiği güvenlik kamerası görüntülerine kaydedildi. Kredi kartını kullanarak Zürih Havalimanı'ndaki bir mağazadan iki İsviçre çakısı ve biraz çikolata satın aldı. Zürih'teki molanın ardından Swissair'in 656 sefer sayılı uçağıyla saat 16.45'te Madrid'e geldi ve havaalanında birkaç saat geçirdi. Daha sonra akşam 20.50'de havaalanı yakınındaki Barajas kasabasındaki Hotel Diana Cazadora'ya giriş yaptı. O gece ve ertesi sabah iki kez, Hamburg'da bin el-Şibh'in irtibatını sağlayan Ürdünlü öğrenci Beşar Ahmed Ali Musleh'i aradı.
9 Temmuz sabahı Muhammed Atta, SIXT Rent-A-Car'dan 9-16 Temmuz tarihleri arasında ayırttığı gümüş renkli bir Hyundai Accent kiraladı ve daha sonra bunu 19 Temmuz'a kadar uzattı. Madrid'in doğusuna, Tarragona'nın Akdeniz sahil bölgesine doğru sürdü. Yolda Atta, Remzi bin el-Şibh'i havaalanından almak için Reus'ta durdu. Cambrils'e gittiler ve orada Hotel Monica'da bir gece geçirdiler. Ertesi sabah çıkış yaptılar ve sonraki birkaç günü Tarragona'nın bilinmeyen bir yerinde geçirdiler. Başka otel konaklamalarının, imzalı makbuzların veya kredi kartı taslaklarının bulunmaması, müfettişlerin, bu kişilerin İspanya'daki diğer El-Kaide ajanları tarafından sağlanan güvenli bir evde buluşmuş olabileceğine inanmalarına yol açtı. Orada Atta ve bin el-Şibh, saldırıların planını tamamlamak için bir toplantı yaptı. İspanya'da kalışlarını Suriye doğumlu İmad Eddin Barakat Yarkas (Abu Dahdah) ve İspanya'daki Faslı Amer el Azizi ile ilişkilendiren çeşitli ipuçları bulundu. Tarragona'daki toplantının düzenlenmesine ve ev sahipliği yapmasına yardımcı olmuş olabilirler. Tutuklanmadan önce bin al-Shibh ve Halid Şeyh Muhammed ile röportaj yapan Yusri Fuda, Said Bahaji ve Şeyh Muhammed'in de toplantıda hazır bulunabileceğine inanıyor. İspanyol müfettişler, Mervan eş-Şehhi ve diğer iki kişinin daha sonra toplantıya katıldığını söyledi. Bin el-Şibh, Fuda ile bu görüşmeyi tartışmadı.
İspanya'daki görüşmelerde Atta ve bin el-Şibh, saldırıların ayrıntılarını koordine etmişti. 11 Eylül Komisyonu, bin el-Şibh'in Eylül 2002'de tutuklanmasından sonraki haftalarda yapılan sorgulamalara dayanarak toplantıyla ilgili ayrıntıları elde etti. Bin el-Şibh, saldırılara yönelik arzusu da dahil olmak üzere Usame bin Ladin'den talimatlar ilettiğini açıkladı. Bin Ladin, Amerika Birleşik Devletleri'nde bu kadar çok sayıda ajanın bulunmasından endişeliydi. Atta, tüm güçlü korsanlarının herhangi bir sorun olmadan Amerika Birleşik Devletleri'ne geldiğini doğruladı, ancak ayrıntıları çözmek için beş ila altı haftaya daha ihtiyacı olduğunu söyledi. Bin Ladin ayrıca diğer operatörlerin belirli veriler hakkında son dakikaya kadar bilgilendirilmemesini de istedi. Toplantıda Atta ve bin el Şibh, nükleer santrale saldırı ihtimalini göz ardı ederek vurulacak hedeflere de karar verdi. Bin el-Şibh, Bin Ladin'in hedef listesini iletti; Bin Ladin, "Amerika'nın sembolleri" olarak kabul edilen ABD Kongre Binası, Pentagon ve Dünya Ticaret Merkezi'ne saldırılmasını istedi. Atta, korsanlardan herhangi birinin hedeflediği hedefe ulaşamaması durumunda uçağı düşüreceğini söyledi. Ayrıca Atta'nın korsan arkadaşı Ziyad Cerrah ile yaşadığı kişisel zorlukları da tartıştılar. Bin el-Şibh, Cerrah'ın plandan vazgeçebileceğinden bile endişeliydi. 11 Eylül Komisyon Raporu, şu anda hüküm giymiş olan terörist komplocu Zacarias Moussaoui'nin Cerrah'ın olası yerine geçecek kişi olarak eğitildiğini öne sürüyordu.
Atta, 13-16 Temmuz tarihleri arasında Tarragona'daki Hotel Sant Jordi'de kaldı. Bin el-Şibh 16 Temmuz 2001'de Almanya'ya döndükten sonra Atta'nın İspanya'da üç günü daha vardı. Salou'da iki geceyi sahildeki Casablanca Playa Oteli'nde geçirdi, ardından son iki geceyi ise Hotel Residencia Montsant'ta geçirdi. 19 Temmuz'da Atta, Delta Air Lines ile Madrid'den Atlanta üzerinden Fort Lauderdale'e uçarak Amerika Birleşik Devletleri'ne döndü.
ABD'deki Son Planlar
[değiştir | kaynağı değiştir]22 Temmuz 2001'de Atta, Alamo Rent a Car'dan bir Mitsubishi Galant kiraladı ve 26 Temmuz'da iade etmeden önce araca 3.836 mil (6.173 km) kat etti. 25 Temmuz'da Atta, Almanya'ya dönüş uçuşu için Ziyad Cerrah'ı Miami Uluslararası Havalimanına bıraktı. 26 Temmuz'da Atta, Continental Airlines aracılığıyla Newark, New Jersey'e gitti, Wayne, New Jersey'deki Kings Inn Oteli'ne yerleşti ve 30 Temmuz'da Newark'tan Fort Lauderdale'e uçağa binene kadar orada kaldı.
4 Ağustos'ta Atta'nın Orlando Uluslararası Havaalanında Dubai'den şüpheli "20. Hava korsanı" Muhammed el-Kahtani'yi almak için beklediğine inanılıyor. Kahtani'nin girişinin reddedilmesinin ardından Atta'nın havaalanında "El-Kaide ile bağlantılı" bir numarayı aramak için ankesörlü telefon kullandığına inanılıyordu.
6 Ağustos'ta Atta ve Şehhi, Warrick's Rent-A-Car'dan beyaz, dört kapılı 1995 model bir Ford Escort kiraladılar ve bu araç 13 Ağustos'ta iade edildi. 6 Ağustos'ta Atta, Spirit Airlines ile Fort Lauderdale'den Newark'a bir uçuş rezervasyonu yaptı, 7 Ağustos'ta ayrılıp 9 Ağustos'ta geri döndü. Rezervasyon kullanılmayarak 9 Ağustos'ta "Aile Hekimliği Acil Durumu" gerekçesiyle iptal edildi. Bunun yerine, 7 Ağustos akşamı yola çıkan ve 9 Ağustos akşamı geri dönmesi planlanan Newark'a uçuş için bilet almak üzere Pompano Beach'teki Central Office & Travel'a gitti, ancak Atta dönüş uçağına binmedi. 7 Ağustos'ta Atta, Wayne, New Jersey'deki Wayne Inn'e giriş yaptı ve 9 Ağustos'ta çıkış yaptı. Aynı gün, Ronald Reagan Washington Ulusal Havaalanı'ndan Las Vegas'a America West Flight 244 sefer sayılı internet üzerinden tek yön birinci sınıf bilet rezervasyonu yaptı. Atta, 11 Eylül saldırılarının nasıl gerçekleştirileceğinin provasını yapmak üzere "gözetleme uçuşları" için iki kez Las Vegas'a gitti. Diğer korsanlar da 2001 yazında farklı zamanlarda Las Vegas'a gittiler.
Yaz boyunca Atta, operasyonun durumunu aylık olarak görüşmek üzere Nawaf al-Hazmi ile bir araya gelmişti.
23 Ağustos'ta, Atta'nın ehliyetsiz araç kullandığına dair daha önceki iddiaya yanıt vermek için trafik mahkemesine gelmemesi üzerine, gıyaben ehliyeti iptal edildi. Aynı gün Mossad, ABD'ye karşı yakın bir saldırı planladığından şüphelenilen 19 ABD sakininden biri olarak adını CIA'ya verdi; İsimlerden yalnızca dördü kamuoyu tarafından biliniyor; diğerleri 11 Eylülde kaçıran diğer 11 Eylül korsanları Mervan eş-Şehhi, Nawaf al-Hazmi ve Khalid al-Mihdharidi. 19 ismin tamamının 11 Eylül saldırılarını gerçekleştiren korsanlara mı ait olduğu, yoksa listenin uzunluğunun tesadüf mü olduğu bilinmiyor.
11 Eylül Saldırıları ve Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]
10 Eylül 2001'de Atta, al-Omari'yi Boston, Massachusetts'teki Milner Oteli'nden aldı ve ikisi, kiraladıkları Nissan Altima'yı Güney Portland, Maine'deki Comfort Inn'e götürdü. Yolda bir Exxon benzin istasyonundan benzin alırken görüldüler ve o öğleden sonra Portland'daki Longfellow House'u ziyaret ettiler; otele akşam 5:43'te vardılar ve geceyi 233 numaralı odada geçirdiler. Güney Portland'dayken iki ATM'den para çekerken ve Walmart'ta durduklarında görüldüler. FBI ayrıca, Atta'nın o gün yemek yediği bilinen Pizza Hut'ın otoparkında "iki Orta Doğulu adamın" görüldüğünü bildirdi.
Atta ve el-Omari ertesi sabah erkenden, sabah 5:40'ta Portland Uluslararası Jetport'a vardılar, burada kiralık arabalarını otoparkta bıraktılar ve sabah 6:00'da Colgan Air'e (US Airways Express'e) bindiler. 1900C'de Boston'daki Logan Uluslararası Havalimanı'na uçuş. Portland'da Muhammed Atta, Bilgisayar Destekli Yolcu Ön Tarama Sistemi (CAPPS) tarafından seçildi; bu sistem, kontrol edilen bagajlarının patlayıcılara karşı ekstra taramadan geçmesini gerektiriyordu ancak yolcu güvenlik kontrol noktasında ekstra tarama gerektirmiyordu.
Logan Uluslararası Havalimanı'ndaki iki uçuş arasındaki bağlantı Terminal B içerisindeydi ancak iki kapı güvenlik kapsamında bağlanmadı. Yolcular, bir kez daha güvenlikten geçmeden önce güvenli alanı terk etmeli, dışarıya çıkmalı, kapalı bir yolu geçmeli ve başka bir binaya girmelidir. Terminal B'de iki ayrı yolcu salonu bulunmaktadır; güney yolcu salonu çoğunlukla US Airways tarafından, kuzey yolcu salonu ise çoğunlukla American Airlines tarafından kullanılmaktadır. Terminal düzenlemesindeki bu belirgin detay nedeniyle Boston'da hâlâ geçilmesi gereken bir güvenlik ekranının olacağı gözden kaçmıştı. Portland Havalimanı'ndaki bir bilet görevlisi, Boston'daki ek tarama gereksinimlerinin kendisine söylenmesi üzerine Atta'nın öfkesinden rahatsız olduğunu, ancak Atta'nın ırksal profilini çıkardığına dair endişeye kapıldıktan sonra şüphelerine göre hareket etmediğini bildirdi. Atta, sabah 6:45'te Boston havaalanındayken, 175 sefer sayılı uçağı kaçıran Mervan eş-Şehhi'den bir telefon aldı. Görünüşe göre bu çağrı, saldırıların başlamaya hazır olduğunu doğrulamak içindi. Atta, American Airlines'ın 11 sefer sayılı uçuşuna kayıt yaptırdı, tekrar güvenlikten geçti ve uçağa bindi. Atta, business sınıfında 8D numaralı koltukta oturuyordu. Uçak sabah saat 7.59'da 81 yolcuyla Boston'dan Los Angeles Uluslararası Havalimanı'na doğru yola çıktı.
Kaçırma, uçuştan on beş dakika sonra, içecek servisinin başlayacağı yaklaşık sabah 8:14'te başladı. Bu olurken, pilotlar hava trafik kontrolüne yanıt vermeyi bıraktı ve uçak belirlenen rotadan sapmaya başladı; uçağın vericisi birkaç dakika sonra sabah 8:21'de kapatıldı. United Airlines'ın 175 sefer sayılı uçuşunun pilotları, yaklaşık olarak 11 sefer sayılı uçağın kaçırıldığı sırada pistten ayrılırken şüpheli bir mesaj aldılar ve bildirildiğine göre "Millet, yerlerinizde kalın." deniyordu. Müfettişler daha sonra bu iletişimin Uçuş 11'in kokpitinden yapıldığını belirlediler. Bu iletim hava trafik kontrolörü tarafından hiç duyulmadı, ancak bağlam konuşan kişinin Atta olduğunu gösteriyor. Korsanlar kontrolü ele geçirdikten sonra American Airlines ile telefonda, uçuş görevlisi Betty Ong,uçağın kokpitinin tepkisiz ve erişilemez olduğunu bildirdi.
Sabah 8:24:38'de, hava trafik kontrolörleri Atta'ya ait olduğuna inanılan bir ses duydu: "Bazı uçaklarımız var. Sessiz olun, iyileşeceksiniz. Havaalanına dönüyoruz." Açıkça görülüyor ki, yolculara ve mürettebata kabinin PA sistemi üzerinde kalmaları talimatını veren bir mesaj iletmeye çalıştı, ancak yanlış düğmeye bastı ve böylece ATC'ye uçağın kaçırıldığı bilgisini verdi. Birkaç saniye sonra başka bir mesaj iletti: "Kimse kıpırdamasın, her şey yoluna girecek. Eğer herhangi bir hamle yapmaya kalkarsanız kendinizi ve uçağı tehlikeye atarsınız. Sadece sessiz olun." Yaklaşık bir dakika sonra uçağı New York yönüne doğru güneye doğru çevirdi. 8:33:59'a kadar Atta'dan dokuz dakika boyunca haber alınamadı ve "Kimse kıpırdamasın lütfen. Havaalanına geri dönüyoruz. Aptalca hareketler yapmaya çalışmayın." mesajı Uçuş 11'den gelen son mesajdı.
On iki dakika sonra, sabah 8:46:40'ta Atta, uçağı New York'taki Dünya Ticaret Merkezi'nin 93. ve 99. katları arasındaki Kuzey Kulesi'ne çarparak intihar etti ve uçaktaki tüm yolcuları öldürdü. Kuzey Kulesi'nin içindeki yüzlerce kişi de anında öldürülürken, Atta'nın binaya verdiği hasar 92. Kat ve üzeri tüm kaçış yollarını keserek, kazadan sağ kalan 800'den fazla kişiyi çeyrek mil yüksekliğinde yanan bir gökdelenin üst katlarında mahsur bıraktı. 91. katın üzerindeki hiç kimsenin kulenin 102 dakika sonra saat 10:28'de çökmesinden önce canlı olarak çıkamamasının sağladı.
Portland'dan Boston'a olan uçuş ertelendiği için Atta'nın bagajı Uçuş 11'e ulaşamadı. Çantaları daha sonra Logan Uluslararası Havaalanında bulundu ve içinde havayolu üniformaları, uçuş kılavuzları ve diğer eşyaların bulunduğu tespit edildi. Bagajda Atta'nın Arapça yazılmış vasiyetinin bir kopyası ve "Son Gece" adı verilen bir talimat listesi de vardı. Bu belge üç bölüme ayrılmıştır; birincisi bir şehidin hayatının son gecesine ilişkin ayrıntılı talimatlar veren on beş maddelik bir liste, ikincisi uçağa gidiş talimatlarını, üçüncüsü ise uçağa biniş ile şehitlik arasındaki süreyi anlatan talimatlardır. Bu noktaların neredeyse tamamı dua etmek ve dinî metinlerden alıntı yapmak gibi manevi hazırlıkları tartışıyor.
Aile Tepkisi ve İnkâr
[değiştir | kaynağı değiştir]Atta'nın babası, oğlunun 11 Eylül Saldırılarına karıştığı iddialarını şiddetle reddetti ve bunun yerine Mossad ve ABD Hükûmetini oğluna komplo kurmakta rol oynamakla suçladı. Baba Atta, basında oğlunun çılgınca içki içtiğini belirten haberleri reddetti ve bunun yerine oğlunu siyasetle ilgisi olmayan, utangaç ve kendini mimarlık okumaya adamış sessiz bir çocuk olarak tanımladı. Yaşlı Baba Atta, ertesi gün 12 Eylül 2001'de Muhammed ile telefonda konuştuğunu söyledi. 2002 yılının sonlarında Alman haber dergisi Bild am Sonntag'a verdiği röportajda oğlunun hayatta olduğunu ve ölüm korkusuyla saklandığını, saldırılardan Amerikalı Hristiyanların sorumlu olduğunu söyledi. 24 Eylül 2001 tarihli bir röportajda Baba Atta, "Oğlum gitti. O artık Tanrı'nın yanında. Mossad onu öldürdü." dedi.
2021'de saldırıların 20. yıl dönümünde bir İspanyol gazetesi Atta'nın annesiyle röportaj yaptı. O sırada 79 yaşında olan annesi, oğlunun saldırılara karıştığını yalanladı ve oğlunun Afganistan'da olduğunu hissettiğini söyledi.
Yanlış Kimlik
[değiştir | kaynağı değiştir]11 Eylül Saldırılarının ardından hava korsanlarının isimleri açıklandı. Muhammed Atta'nın kim olduğu ve yanlış kimlik vakaları konusunda bazı karışıklıklar vardı. Başlangıçta, Muhammed Atta'nın kimliği, 1986'da Batı Şeria'da bir İsrail otobüsünü bombalayan, birini öldüren ve üçünü ağır şekilde yaralayan Ürdün yerlisi Mahmud Mahmud Atta'nın kimliğiyle karıştırılmıştı. Mahmud Atta, Atta'dan 14 yaş büyüktü. Vatandaşlığa kabul edilen ABD vatandaşı Mahmud Atta, daha sonra Venezuela'dan ABD'ye sınır dışı edildi, İsrail'e iade edildi, yargılandı ve ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. İsrail Yüksek Mahkemesi daha sonra onun iadesini bozdu ve onu serbest bıraktı. Saldırıların ardından Muhammed Atta'nın Alabama'nın Montgomery kentindeki Maxwell Hava Kuvvetleri Üssü'ndeki Uluslararası Subay Okuluna gittiğine dair haberler de vardı. Washington Post, bir ABD Hava Kuvvetleri yetkilisinin şu açıklamasını aktardı: "Doğum tarihlerinin 20 yıl farklı olması gibi biyografik verilerdeki farklılıklar, muhtemelen aynı kişilerden bahsetmediğimizi gösteriyor." dedi.
Prag Tartışması
[değiştir | kaynağı değiştir]11 Eylül Saldırılarını takip eden aylarda Çek İçişleri Bakanlığı yetkilileri, Atta'nın 8 Nisan 2001'de Ahmed Halil İbrahim Samir el-Ani adlı Iraklı bir istihbarat ajanıyla görüşmek üzere Prag'a gittiğini iddia etti. Bu bilgi FBI'a "değerlendirilmemiş ham istihbarat" olarak aktarıldı. Ancak istihbarat yetkilileri böyle bir toplantının gerçekleşmediği sonucuna vardı. Muhammed Atta adında Pakistanlı bir iş adamı 31 Mayıs 2000'de Suudi Arabistan'dan Prag'a gelmişti ve bu ikinci Atta muhtemelen karışıklığa katkıda bulunmuştu. Mısırlı Muhammed Atta, 2 Haziran 2000'de Almanya'dan Prag'daki Florenc otobüs terminaline gelmişti. Ertesi gün Prag'dan ayrıldı ve Çek Havayolları'yla Newark, New Jersey, Amerika Birleşik Devletleri'ne uçtu. Çekya'daki bazı istihbarat yetkilileri, kaynağın söylediğine göre iddia edilen toplantının bir üyesi, Atta'yı ancak Atta'nın fotoğrafı dünya çapındaki gazetelerde yayınlandıktan sonra görerek Çek istihbarat servisine başvuran bir Arap muhbirdi. Amerika Birleşik Devletleri ve Çek istihbarat yetkilileri o zamandan beri Ani ile birlikte görülen kişinin yanlışlıkla Atta olarak tanımlandığı sonucuna vardı ve araştırmacıların fikir birliği, Atta'nın Prag'da hiçbir toplantıya katılmadığı yönünde.
Able Danger
[değiştir | kaynağı değiştir]2005 yılında Ordu Yarbay Anthony Shaffer ve Kongre Üyesi Curt Weldon, Savunma Bakanlığı veri madenciliği projesi Able Danger'ın Atta'nın yanı sıra Nawaf al-Hazmi, Khalid al-Mihdhar ve Mervan eş-Şehhi'yi tanımlayan bir tablo ürettiğini iddia etti. 2000 yılının başlarında Brooklyn merkezli bir El-Kaide hücresinin üyeleri olarak. Shaffer iddialarını büyük ölçüde Donanma Kaptanı Scott Phillpott'un anılarına dayandırdı; o daha sonra anılarını geri aldı ve araştırmacılara "Atta'nın elimizdeki haritada olmadığına ikna olduğunu" söyledi. Phillpott, Shaffer'ın "%100 anılarıma güvendiğini" söyledi ve Savunma Bakanlığı Genel Müfettişinin raporu Philpott'un "Able Danger'ın terörle mücadele tekniklerini kullanmayı desteklediği için Atta'nın kimliğini bilmeyi abartmış olabileceğini" belirtti.
Able Danger üzerinde çalışan ve Savunma Bakanlığı Genel Müfettişi tarafından sorgulanan 5 tanık, daha sonra araştırmacı gazetecilere, IG'ye verdikleri ifadelerin, IG'nin son raporundaki araştırmacılar tarafından çarpıtıldığını veya raporda, sağladıkları temel bilgilerin atlandığını söyledi. IG raporundaki iddia edilen çarpıtmalar, Able Danger'ın Atta'yı 11 Eylül'den yıllar önce tespit edip takip ettiğine dair herhangi bir kanıtın hariç tutulmasına odaklanıyordu.
Yarbay Shaffer'ın kitabında ayrıca Brooklyn hücresinin ve Muhammed Atta'nın doğrudan kimliği açıkça belirtiliyor.
Değerlendirme ve Motivasyonu
[değiştir | kaynağı değiştir]Atta'nın davranışı ve motivasyonu hakkında birbiriyle çelişen çok sayıda açıklama var. Siyasi psikolog Jerrold Post, Atta ve hava korsanı arkadaşlarının yalnızca El-Kaide liderliğinden gelen emirleri yerine getirdiklerini ve "yıkıcı, karizmatik liderleri Usame bin Ladin'in söyledikleri ne olursa olsun, dava uğruna yapılması gereken doğru şey olduğunu" öne sürdü. Amerikalı siyaset bilimci Robert Pape, Atta'nın kendisini siyasi davaya olan bağlılığıyla motive ettiğini, psikolojik olarak normal olduğunu ve "kolayca depresif, hayattan zevk alamayan, sosyal hayattan kopuk olmayan biri olarak nitelendirilmediğini" iddia ediyor. Buna karşılık, Bunun aksine, ceza adaleti profesörü Adam Lankford, Atta'nın intihara meyilli olduğunu ve onun sosyal izolasyon, depresyon, suçluluk, utanç, umutsuzluk ve öfke ile mücadelesinin geleneksel intihar ve suç işleyenlerin mücadelelerine olağanüstü derecede benzer olduğunu gösteren kanıtlar bulmuştur. Bu görüşe göre, Atta'nın siyasi ve dinî inançları intihar yöntemini ve hedef seçimini etkilemişti, ancak davranışının altında yatan nedenler bunlar değildi.
1 Ekim 2006'da The Sunday Times, "daha önce test edilmiş bir kanal aracılığıyla" elde ettiği ve Muhammed Atta ve Ziyad Cerrah'ın Afganistan'daki bir eğitim kampında şehitlik mesajı kaydettiğini gösteren bir video yayınladı. 18 Ocak 2000 tarihini taşıyan video iyi çözünürlükte ancak ses kaydı içermiyordu ve Dudak okuyucular bunu çözememişti. Atta ve Cerrah kameranın önünde neşe içinde görünüyorlardı, gülüyorlardı ve gülümsüyorlardı. Daha önce hiç birlikte fotoğraflanmamışlardı. Hem El-Kaide'den hem de ABD'den kimliği belirsiz kaynaklar videonun gerçekliğini doğruladı. Videonun ayrı bir bölümü Usame bin Ladin'in Kandehar yakınındaki bir komplekste takipçilerine seslendiğini gösteriyor. Videoda Remzi bin el-Şibh'in de kimliği belirtiliyor. The Sunday Times'a göre, "Amerikalı ve Alman soruşturmacılar, Ocak 2000'de Hamburg'da kaybolduktan sonra Atta'nın nerede olduğuna dair kanıt bulmakta zorlandılar. 1 saat süren kayıt onu Afganistan'da, komplonun gelişmesinde belirleyici bir anda, kendisine operasyon komutası verildiği sırada gösteriyor. Aylar sonra hem o hem de Ziyad Cerrah Amerika'daki uçuş okullarına kaydoldular.
